Pianomuziek en elastiekjes

Boekhandel van de maand

De positie van boekhandelaren is de laatste tien jaar erg veranderd. Boekhandelaren zijn steeds belangrijker in het boekenvak: ze geven quotes achterop boeken, ze verschijnen op feestjes, ze kopen boeken in die getipt zijn door de collega’s van het boekenpanel van DWDD. Boekhandelaren spreken zich uit over boeken, Jan van Mersbergen spreekt zich uit over boekhandels in de nieuwe rubriek Boekhandel van de maand. Iedere laatste dinsdag van de maand.

Vandaag de tweede aflevering: De Omslag in Delft.

Ik was in Delft om een filmset te bezoeken. Op een van de mooie grachten werd een scène uit Een echte Vermeer gedraaid, een film over de vervalser Han van Meegeren, waarbij ik een boek schrijf. Het ontvangst was in een café aan de markt, ik was iets te vroeg dus liep in een rondje door de stad en toen kwam ik langs boekhandel De Omslag.

Naar binnen.
Op de tafel lagen de bekende titels van dit moment, maar ook net iets meer, en dat werd bevestigd door een kijkje langs de ruggen in de kast Literatuur op zoek naar mijn eigen romans – want dat doet iedere schrijver. Vijf romans stonden er, waaronder ook De hemelrat uit 2005. Dat deed me heel goed, een boek dat ik meer dan tien jaar geleden schreef en dat nog steeds op de plank staat.
Op de site van de boekhandel werd de selectie nogmaals bevestigd. Vooral de pagina Tips is erg goed. De winkel presenteert niet de verkoophits van dit moment maar vooral nieuwe boeken waar veel van verwacht wordt, en als ik de lijst zo bekijk zijn dat precies de boeken die ertoe deden het afgelopen jaar. Anton Valens prijkt in de lijst, Mensje van Keulen, Lize Spit, Pia de Jong, Hannah Bervoets, Maartje Wortel. Prettig, een boekhandel waar gelezen wordt, dat is wat iedere schrijver wil.

De centrale tafel en de boekenkasten zagen er dus heel goed uit, en de site bleek later ook in orde te zijn, toch bleef ik maar heel kort in de winkel.

Het meisje van de kassa zei hallo toen ik binnenkwam en ik had steeds de indruk dat ze me wilde vragen of ze me ergens mee kon helpen. Misschien willen lezers dat graag, het is het laatste wat ik wil in een boekenwinkel. Ik wil op mijn gemak rondkijken en af en toe een boek openslaan om de laatste zin te lezen. Ik vind een laatste woord in een boek belangrijk, dat zoek ik vaak op als een boek me op het eerste gezicht – titel, schrijver, omslag, formaat – aanspreekt.

‘Om eindelijk de weg naar huis te kunnen aanvaarden,’ is de slotzin van Thomèses De onderwaterzwemmer. Dat vind ik een mooi slot. Daarom kocht ik dat boek. De slotzin van Ik ben pelgrim is: ‘Hij is herrezen.’ Dat vind ik een beetje stichtelijk en zwaar, maar toch kocht ik dat boek.

Mensen die in boekhandels werken zullen me nooit helpen met het opzoeken van een laatste woord in een boek dat ze toevalligerwijs niet op de tafel of in de kast hebben staan. Als je kunde beperkt is, dan kun je je beter beperken tot een kort hallo.

Het was echter niet daarom dat ik maar kort in de winkel was. Graag had ik de eigenares gesproken, die zat op de verhoging aan een tafel met een man te praten, of ik had het meisje van de kassa naar hun boekenselectie willen vragen, daar kwam ik niet aan toe door de pianomuziek die onophoudelijk in de winkel klonk.

Boekwinkels staan of vallen bij de sfeer, en deze muziek was zo bepalend dat ik opgelucht was dat ik weer buiten stond. Het was zware gedragen pianomuziek. ‘Hij was herrezen,’ maar dan in muziek. Met die muziek als een constante druk op mijn hoofd kon ik geen boeken meer oppakken, laat staan openslaan. Bij Schimmelpennink, waar ik vorige maand over schreef, klinkt ook altijd klassieke muziek. Blijkbaar denken boekhandelaren dat klanten hierbij gebaat zijn, maar die muziek. Opvallende, uitgesproken of harde muziek hoor je nooit in een boekwinkel – dat schrikt te veel klanten af. Geen 3fm of of 538 of countrymuziek of techno. Dus klassiek past het best, maar die middag in Delft werd ik er erg nerveus van.

Wat ook niet hielp: elastiekjes om de boeken. Die houden een boek mooi in vorm, zeker de paperbacks. Als een boek met slappe kaft op een tafel ligt gaat het omslag omhoog staan, bij boeken die rechtop in de kast staan waaiert die voorste kartonnen pagina naar buiten. Ziet er lelijk uit. Maar die elastiekjes zijn ook een drempel om het boek op te pakken en open te slaan, om dat laatste woord op te zoeken.

Van de boekwinkel liep ik naar de markt, langs een muurschildering in Delftsblauw met Het meisje met de parel van Vermeer prominent in een tegelkader. In een café ontmoette ik mensen van de film, we liepen naar de set en keken naar een scène die voor het donker werd opgenomen moest worden en daarna werden we in de achterkamer van hetzelfde café door de producent bijgepraat over de film.

Vanuit die ruimte had ik uitzicht op de boekwinkel. Er lag een grachtje tussen, de Wijnhaven. Mooie naam, net zoals de andere straatnamen in de buurt helder en mooi zijn: Boterbrug, Waagsteeg, Peperstraat, Nieuwstraat, Koornmarkt, en natuurlijk de Markt die je via allerlei smalle steegjes kunt bereiken, een eiland met een open vlakte, een stadhuis en een kerk.

Toen ik naar de winkel keek, vanaf de overkant, hoorde ik de pianomuziek nog steeds.

Naam*

E-mail

URL

Reactie

We willen u nog veel meer vragen, maar er in ieder geval zeker van zijn dat u een mens bent, een lezer, een schrijver, maar in ieder geval geen robot.
Hoe heten wij? Zonder lidwoord.

Persoonlijke info onthouden?
Ja, onthoud mij met een cookie.

Kleine lettertjes: Alle HTML-tags behalve <b> en <i> zullen uit je reactie worden verwijderd. Je maakt links door gewoon een URL of e-mailadres in te typen.